سنت تصویری اصالت بخش کالای دانش بنیان ایرانی

نیکان پور گفت: قطعا برگزاری این جشنواره در راستای حمایت از تولید محصولات باکیفیت ساخت داخل می تواند تاثیرگذار باشد و شناخت بیشتری به مردم برای انتخاب کالای دانش بنیان ساخت داخل می دهد.

بخش هنری تبیان

اکبر نیکان پور هنرمند پیشکسوت تصویرسازی کشور با بیان اینکه ساختارهای بومی هندسی و نقش و نگارهای ایرانی که بیانگر سنت تصویری و تاریخ هنر کشورمان است می تواند به عنوان طرح روی پارچه ها قرار گیرد اظهار کرد: در واقع کار کردن روی این موضوع باید به صورت تخصصی آنالیز شود و در بین طرح هایی که بر پارچه ها نقش می بندد از طرح های اصیل ایرانی به گونه ای که دارای نشان معاصری بوده و مخاطب را جذب کند استفاده شود.

نیکان پور ادامه داد: به این صورت از سنت تصویری ایران استفاده شده و به نوعی اصالت نیز به کالا داده می شود البته باید این کار همراه با ایده و خلاقیت باشد در این صورت حتما اقبال به این محصولات افزایش می یابد. همچنین کیفیت کالا موضوع مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار داد.

وی با اشاره به اینکه توجه به این اقدام مهم در دانشگاه های هنر کشور آغاز شده است گفت: در دانشکده های مختلف شاهد ایجاد رشته در زمینه طراحی لباس هستیم که شروع مناسبی است اما باید ایده هایی نیز همراه این کار باشد تا مردم بیشتر جذب شوند که در این بین ایده هایی مهم است که با مخاطب ارتباط بگیرد.

این هنرمند تصویرگر پژوهش های انجام شده در این حوزه را جدید دانست و ابراز کرد: برای اینکه فعالیتی ماندگار شود نیاز به زیرساخت پژوهشی دارد با نگاهی به نقش و نگار در لباس های مختلف به اهمیت تصویرسازی در آنها پی برده می شود که توجه به این موضوع توجه به اقتصاد در بخش هنر است. البته کاربرد طرح هایی ماندگار که در ذهن خریدار می ماند و توجه به رنگ، فرم و زیبایی اثر هنری روی پارچه مهم است.

نیکان پور با بیان اینکه البته تولیدکنندگان هم باید معرفی درستی از محصولات خود داشته باشند گفت: در تولید یک محصول تنها یک فرد دخیل نیست بلکه مجموعه ای از افراد دست به دست هم می دهند تا کالایی تولید شود بنابراین این مجموعه باید حرفه ای به کار نگاه کنند تا کالایی با کیفیت و به روز تولید شود. در عرصه تصویرسازی نیز باید سنت تصویری کشورمان را از طریق پیوند با دوره جدید معاصر کنیم سپس با توجه به اینکه مخاطب و مصرف کننده چه زیبایی را در لباس خود دوست دارد اقدام به تولید کنیم.

وی درباره جشنواره ملی، فرهنگی و هنری «ایران ساخت» نیز بیان کرد: قطعا برگزاری جشنواره «ایران ساخت» در راستای حمایت از تولید محصولات دانش بنیان ساخت داخل می تواند تاثیرگذار باشد و شناخت بیشتری به مردم برای انتخاب کالای باکیفیت ساخت داخل می دهد.

براساس این گزارش، جشنواره ملی فرهنگی هنری «ایران ساخت» با اهداف «جریان سازی و تولید محتوا برای فضای مجازی مرتبط با چرخه تجاری سازی، کارآفرینی و اقتصاد دانش بنیان»، «حمایت از خدمات و تولیدات دانش بنیان ساخت ایران»، «ساماندهی واردات بی رویه و ارج نهادن به کالاها و محصولات ایرانی با کیفیت» و همچنین «کمک به برجسته سازی (نشان تجاری) کالاهای مرغوب ایرانی»، در بخش ادبیات، هنرهای تجسمی، رسانه های دیداری و شنیداری، رسانه های دیجیتال و ایده بازار به همت ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی و فناوری و به دبیر کلی پرویز کرمی و با شعار «فناوری ایرانی، کسب و کار ایرانی» از 16 تا 18 دی ماه سال جاری برپا می شود. آخرین مهلت ارسال آثار به جشنواره «ایران ساخت»، اول آذرماه 1395 است.
علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جشنواره ملی فرهنگی هنری «ایران ساخت» به وبسایت www.iransaakht.ir مراجعه فرمایند.

مردمی ‌کردن اقتصاد دانش‌بنیان چه الزاماتی دارد؟

برای مردمی کردن اقتصاد دانش‌بنیان اولاً نیاز نیست هر فردی که ایده‌ای دارد برود شرکت بزند. چرا ما نخبه را می‌اندازیم در دهلیز پرچالش شرکت‌زدن و شرکت اداره کردن؟ شاید نخبه‌ای بخواهد کنج دفترش بنشیند و مطالعه و پژوهش کند و نخواهد وارد دنیای کسب و کار به معنی سخت‌افزاری شود. می‌خواهد تمام عمرش را صرف پژوهش کند، اما می‌خواهد ایده‌هایش را هم در عمل پیاده کند. اگر این فرد بخواهد ایده‌اش را به عمل برساند، راهکار نهادینه‌ای ندیده‌ایم. این‌جا جایی است که اگر بخواهید صورت مسئله را با نگاه دولتی حل کنید، به بن‌بست برمی‌خورید. برای حل این مشکل از راهکار مردمی باید شبکه‌هایی از متخصصان و نخبگان ایجاد کرد که این شبکه‌ها در اقتصاد کار کنند. یعنی آن صاحب ایده را نیندازیم به عرصه‌ی طاقت‌فرسای مبارزه‌ی اقتصادی و بگذاریم کار خودش را بکند، اما شبکه این کار را برای او بکند.
شرکت زدن نخبگان یکی از ابزارها است. شاید نخبه دنبال سودآوری آن‌چنانی نباشد و بخواهد ایده‌اش را برای همه‌ی مردم به کار بگیرد و نه برای یک شرکت و سهامداران آن. شاید او می‌خواهد ایده‌اش در همه‌ی رشته‌های صنعتی و روستا‌ها و مناطق پیاده شود. شاید او بخواهد دانش خود را برای خدا صرف مشکلات مردم کند، اما شرکت یعنی سودمحوری. آن مخترعی که تا دیروز داشته با خیال راحت در آزمایشگاهش کار می‌کرده، الان افتاده در بازار و فضای بد رقابت و وام گرفته و مقروض شده و خانه‌اش را باید بفروشد تا بتواند حقوق کارمندانش را بدهد.
شهید شهریاری برای یکی از پروژه‌های مهم یک ریال از سازمان انرژی اتمی پول نگرفت. می‌گفت این کار را می‌خواهم برای خدا انجام دهم. رئیس سازمان انرژی اتمی می‌گفت ما حاضر بودیم هر مبلغی که بگوید، به او بدهیم برای رسیدن به این نقطه. او اما گفت من این کار را می‌خواهم برای رضای خدا انجام دهم. از این‌گونه افراد بسیار هستند.
وقتی شما اقتصاد را محدود کردی به بنگاه و دولت، مسئله این‌گونه خراب می‌شود. ما در ابزارها به‌شدت زمین‌گیر هستیم، چون هنوز دنباله‌رو غرب هستیم. پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد که از ابزارهای توسعه‌ی صنعت دانش‌بنیان هستند، عمدتاً در نقاط توانمند و شهرهای بزرگ شکل گرفته‌اند. آیا ما در عمق روستاها و شهرهای کوچکمان افراد صاحب ایده و اختراع نداریم؟ این افراد باید به کجا مراجعه کنند؟ پارک فناوری شرایطی و تعریفی دارد و هر جایی نمی‌شود زد. در یک شهر کوچک که ده تا کارخانه هم به‌زور دارد، آیا مردم صاحب ایده و نخبگانی وجود ندارند که بشود ایده‌ی آنها را تجاری کرد؟

فرصت‌ها و مزیت‌های فعلی کشور برای تقویت اقتصاد دانش‌بنیان چیست؟

مزیت‌های انسانی و طبیعی که معلوم است. ما فرصت‌های احیا نشده‌ای در اقتصاد داریم. از نظر اقلیم، از نظر منابع انسانی و دسترسی‌های کلیدی که احیا نشده، مثال‌های متعددی می‌شود زد. ما همچنان خام‌فروشی می‌کنیم و در طبیعت چرخه‌های ساده‌ی تولید را به کار گرفته‌ایم. مثلاً از زرشک ۶۰۰ نوع دارو و رنگ درمی‌آید، ما اما این زرشک را فقط می‌ریزیم روی پلو و می‌خوریم.
من معتقدم تنها نسخه‌ای که مناطق محروم ما را پیشرفته می‌کند، استفاده از فناوری‌های نوین مبتنی بر مزیت‌های هرکدام از این مناطق است. در این مناطق منابع بکری هست که اگر آنها را برای صنایع پیشرفته به کار بگیریم، ثروت‌افزایی فراوانی برای همان مناطق محروم خواهد کرد. الیته ابزارش این نیست که شما سرمایه‌گذاران غیر بومی را ببرید در آن مناطق تا منابع آن مناطق را استفاده کنند و بعد هم مناطق را محروم‌تر کنند. باید مردم آن مناطق و کارآفرینان آن مناطق را توانمند کنید. «توانمندسازی مردم» که حضرت آقا می‌گویند، یکی از مصادیقش همین است. ما فکر می‌کنیم توانمندی مردم این است که به آنها وام و مجوز شرکت بدهیم.
ما باید نگاهمان را به مناطق محروم عوض کنیم. فرصت‌های بزرگ تولید در کشور داریم که احیا نشده است، اما ابزار نهادی‌ این کار، شرکت نیست. این‌جا ما باید مدیریت جهادی و سازمان‌دهی جهادی را به کار بگیریم؛ همان کاری که جهاد سازندگی در مسیرش بود. جهاد از ابتدا رفت نیازهای ضروری روستا را مانند حمام و دستشویی و مسجد را ایجاد کرد و اگر می‌گذاشتیم آن نهاد کار کند، روزی به صنایع پیشرفته در روستاها می‌رسید.

نقش شرکتهاى دانش‌‌بنیان در اقتصاد مقاومتی

یک مسئله‌‌ى دیگر در سرفصل اقتصاد مقاومتى، اقتصاد دانش‌‌بنیان است... این بخش شرکتهاى دانش‌‌بنیان و فعالیتهاى اقتصادى دانش‌‌بنیان خیلى جاده‌‌ى باز و امیدبخشى است. ما استعدادهاى برجسته‌‌اى داریم که میتوانند در این مورد کمک کنند. 10
ما باید هر کدام نقش خودمان را بشناسیم و آن را ایفاء کنیم. یکى از بخشهاى ما، اقتصاد است و خاصیت اقتصاد در یک چنین شرائطى، اقتصاد مقاومتى است؛ یعنى اقتصادى که همراه باشد با مقاومت در مقابل کارشکنى دشمن، خباثت دشمن؛ دشمنانى که ما داریم. به نظر من یکى از بخشهاى مهمى که میتواند این اقتصاد مقاومتى را پایدار کند، همین کار شماست؛ همین شرکتهاى دانش‌‌‌بنیان است؛ این یکى از بهترین مظاهر و یکى از مؤثرترین مؤلفه‌‌‌هاى اقتصاد مقاومتى است؛ این را باید دنبال کرد.11
 

شرکت‌های دانش بنیان چه اهدافی را دنبال می‌کنند؟

تاسیس شرکت‌های دانش بنیان در پارک‌های علم و فناوری به منظور تجاری ساختن ایده‌ها از نخستین کارهای جدی است که در کشور به منظور عملی شدن تبدیل نوآوری‌ها به تکنولوژی صورت گرفته است.

به گزارش خبرنگار فناوری‌های نوین باشگاه خبرنگاران؛ هر چند تاسیس چنین شرکت‌هایی گامی مثبت در این زمینه به شمار می‌آید اما هنوز وجود محدودیت‌هایی که در شکل گیری چنین موسسات و نهادهایی وجود دارد ما را از رسیدن به اهدافی که در چشم انداز ۲۰ ساله نیز به آن اشاره شده بازداشته است.

به منظور استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت‌ها و توانایی‌های موجود در دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری و اعضای هیات علمی آن‌ها و تحقق اهداف برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور (بند الف ماده ۴۸ و ماده ۵۱ قانون برنامه چهارم) شرکت‌های دانش‌بنیان با شرایط زیر ایجاد می‌شوند: 

شرکت دانش‌بنیان به شرکتی گفته می‌شود که از ۱ تا  ۱۰۰ درصد سهام آن متعلق به یک دانشگاه یا واحد پژوهشی و یا از ۵۱ تا ۱۰۰ درصد آن متعلق به اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها یا واحدهای پژوهشی باشد. در صورتی که سهام دانشگاه کمتر از ۵۰ درصد باشد شرکت دانش‌بنیان خصوصی است و در غیر اینصورت شرکت دانش بنیان دولتی است. 
 
تفاوت شرکتهای دانش بنیان نوپا با سایر شرکت‌ها چیست؟ 
 
شاخص‌های عمومی آئین‌نامه تشخیص شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، برای شرکتهای دانش‌بنیان نوپا با سهولت بیشتری آورده شده است. شرکت‌ها باید دارای برنامه تولید یا تولیدکننده کالاها/خدمات دانش‌بنیان، مطابق فهرست کالاها/خدمات دانش‌بنیان مصوب کارگروه باشد که دانش فنی کالاها/خدمات دانش بنیان تولید شده توسط شرکت، باید مبتنی بر فعالیت‌های تحقیق و توسعه، ایجاد شده و یا از طریق انتقال فناوری جذب شده و بومی‌سازی شده باشد می‌توانند اقدام به ثبت‌نام نمایند
 
این شرکت نقش ایده سازی را دنبال می‌کند؟ یا رسیدن به تکنولوژِی؟ 
در واقع این شرکت‌ها حلقه واسطه بین ایده و تکنولوژی هستند که می‌توانند ایده‌ها را در مسیر رسیدن به تکنولوژِی هدایت کنند و گاهی اوقات خود همین شرکت‌ها هم می‌توانند ایده خودشان را به تکنولوژِی تبدیل کنند. 
 
 اینکه یکسری علوم مثل علوم انسانی نقشی در این گونه شرکت‌ها نمی‌توانند داشته باشند درست است؟ 

خیر چون بسیاری از ایده‌ها از علوم انسانی سرچشمه می‌گیرد و فکر اینکه این گونه ایده‌ها به یک تجارت تبدیل شود دور از دسترس نیست 
 
آیا ماهیت این شرکت‌ها کاملا خصوصی است و بحث حمایت دولت که در این لایحه به آن اشاره شده است، به معنای دخالت دولت در این شرکت‌ها نیست؟ 

شرکتهای دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی و نیز شرکت‌ها و مؤسساتی که بیش از ۵۰ درصد از مالکیت آن‌ها متعلق به شرکتهای دولتی و مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی باشد، مشمول حمایت‌های این قانون نیستندپس شرکت یک شرکت خصوصی است ونقش حمایتی دولت برای بها دادن به این شرکت‌ها مطرح شده است و نه دخالت در آن مگر چند درصد شرکتهای خصوصی ما شرکت‌ها موفقی بودند که امید دارید تا این شرکت‌ها موفق باشند؟ 

در تمامی این شرکت‌ها تا سه سال منحنی اقتصادی زیر در آمد است یعنی هر کدام از این شرکت‌ها لااقل سه سال فرصت می‌خواهند تا بتوانند روی پای خود بایستند اگر از ۱۰ شرکت، حتی یک شرکت هم موفق به تجاری سازی ایده‌ها بشود ما به آنچه می‌خواستیم رسیدیم و در آمدی که از‌‌ همان یک شرکت نصیب کشور خواهد شد بسیار بیش از هزینه‌هایی که صرف حمایت از این شرکت شده است 
 
 پس تکلیف آن ۹ شرکت ناموفق چه می‌شود؟ 
بنا به آنچه که در این لایحه آمده است دولت باید آنچه که به این شرکت‌ها داده را ببخشد و این شرکت‌ها می‌توانند یا ایده جدیدی را تجاری کنند و یا منحل شوند ولی هیچ بدهکاری به دولت نخواهد داشت تا کسی از تاسیس این گونه شرکت‌ها هراس نداشته باشد. و البته این به این معنا نیست که هر کسی که دلش خواست یک چنین شرکتی تاسیس کند و بعد هم هیچی! طرح‌ها و ایده‌ها و کارایی آن‌ها به دقت از قبل بررسی می‌شود و بعد از آن اجازه تشکیل چنین شرکتی داده شود و هنگامی حمایتهای دولت به آن شرکت بخشیده می‌شود که معلوم شود آن شرکت روی پروژه کار کرده است اما به هر دلیل با شکست مواجه شده است 
 
بخشی از حمایتهای دولت درباره این شرکت‌ها

معافیت از پرداخت مالیات، عوارض، ‌حقوقی گمرکی، سود بازرگانی و عوارض صادراتی به مدت پانزده سال. 

تأمین تمام یا بخشی از هزینه تولید، عرضه یا به کارگیری نوآوری و فناوری با اعطاء تسهیلات کم بهره یا بدون بهره بلندمدت یا کوتاه مدت بر طبق عقود شرعی اولویت استقرار واحدهای پژوهشی، فناوری و مهندسی و تولیدی شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان موضوع این قانون در محل پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد، مناطق ویژه اقتصادی و یا مناطق ویژه علم و فناوری است 
 
ماجرای صندوق سه هزار میلیاردی برای تاسیس این شرکت‌ها چیست؟ 

قرار است تا با توجه به بندهایی که در این لایحه به آن اشاره شده است صندوقی تحت عنوان صندوق نوآوری و شکوفایی وابسته به شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری زیر نظر رئیس شورا تأسیس شود و منابع مالی صندوق شامل کمک‌های دولت، اعتبارات مندرج در بودجه سالانه، هر گونه کمک و سرمایه گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکتهای دولتی وابسته و تابع، نهادهای عمومی غیر دولتی و شهرداری‌ها و شرکتهای وابسته و تابع است 
 
بانک‌ها هم می‌توانند بخشی از منابع تسهیلات موضوع صندوق یادشده را تأمین کنند. به منظور تأمین منابع مالی صندوق، دولت موظف است از سال سوم به بعد در لایحه بودجه، حداقل نیم درصد (0/5 درصد) از منابع بودجه عمومی خود را جهت کمک به این صندوق در نظر بگیرد.