مؤلفههای اقتصاد مقاومتی در قرآن و کلام امام علی(ع)
حجتالاسلام والمسلمین حجتالله سروری، نویسنده و محقق حوزه علمیه در گفت وگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از قم، گفت: بحث اقتصاد مقاومتی که از سوی رهبر انقلاب، در سال‌های اخیر مطرح شده است دارای یک عقبه بسیار قوی و عمیق دینی است.
وی افزود: در واقع این مکتب فکری که توسط رهبر انقلاب مطرح شده است، یک مکتب فکری دینی است که به دنبال شکل گیری اقتصادی فعال، خود اتکا، تلاش‌گر و بدون نظر و چشمداشت به اقتصاد کشورهای است.
استاد حوزه بیان کرد: در زمینه شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی باید به سه مسئله چرایی، چیستی و چگونگی شکل‌گیری این اقتصاد توتجه داشته باشیم و بدون توجه به این عامل قطعا در ترسیم مولفه‌های آن مشکل خواهیم داشت.
وی گفت: در حقیقت اینکه فعالان عرصه اقتصادی چه کسانی هستند؛ چه پارامترهایی باید در نظام پولی و مالی کشور تعیین شود، اقتصادی خاص محور باشد یا دربرگیرنده هشتاد میلیون نفر، اینکه رسانه و شبکههای مجازی چه نقشی در این میان دارند و سبک زندگی ما چگونه میتواند به تحقق آن کمک کند یا خیر، از جمله سؤالات مهمی است که باید در این زمینه به حل آن پرداخت.
سروری بیان کرد: بیان ظرفیتهای حوزه و دانشگاه در تمرکز علمی روی این عناصر، شکل‌گیری نظام کارکردی برای استانها در زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی، اولویت بخشیها در توسعه کشور از حیث تمرکز روی صنعت، کشاورزی و...، چگونگی شکل گیری اتاق فکر اقتصاد مقاومتی و... از جمله عناصر دیگری هستند که در شکل‌گیری این اقتصاد نقش حیاتی دارند.
اقتصاد مقاومتی از نگاه قرآن
وی گفت: اگر مشاهده میکنیم که رهبری اصرار خاصی به شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی دارند از این حیث است که این اقتصاد دارای ریشهای اعقتادی و دینی است؛ در قرآن مجید آیات فراوانی به ابعاد مختلف اقتصاد مقاومتی اشاره میکند.
این استاد حوزه بیان کرد: یکی از نکات کلیدی که در بحث اقتصاد مقاومتی نقش‌آفرین است، بحث غایت این اقتصاد است؛ از نطر اسلام، اقتصاد و کسب سود اقتصادی هدف نیست بلکه وسیلهای برای تعالی جامعه انسانی و اسلامی است.
وی گفت: روش اقتصاد اسلامی، روش تحقیق عملی است که از راه طرح تئوری و انطباق با حقایق عالم سازگار است؛ در این اقتصاد به جای افزایش شکافهای طبقاتی و طبقه محوری و برتری جوییهای ملی، مبانی انسانی و اسلامی ارزشمند و کارگشا است.
این استاد حوزه بیان کرد: آیه ۱۳۹ آل عمران از جمله آیاتی است که میتوان مولفه‌های اقتصاد مقاومتی را از آن استخراج کرد؛ خداوند در این آیه میفرماید که مومنان نباید سست و غمگین شوند زیرا آنها اگر ایمان داشته باشند، قطعا پیروز خواهند شد.
وی گفت: این آیه پیامی امیدبخش در کاربست سازی اقتصاد مقاومتی است زیرا اتکای به خدا و عدم اتکا به آمریکا و دشمنان ملت، میتواند ما را درهر صورت به پیروزی برساند و این حس کم‌بینی در مقابل بیگانگان اجازه شکل گیری اقتصاد مقاومتی را نمیدهد.
نویسنده کتاب اقتصاد مقاومتی بیان کرد: امام راحل ۳۵۵ مرتبه در سخنان مکتوب خود به بحث اقتصاد پرداختند و بیان میکردند که کشور اسلامی باید دست در جیب خود داشته باشد و به حدی باید پیشرفت کند که نیازی به بیگانگان نداشته باشد.
وی گفت: آیه ۱۴۱ سوره نسا نیز که همان آیه نفی سبیل است از دیگر آیات مرتبط با اقتصاد مقاومتی است زیرا امروز دشمنان به سلاح اقتصاد به جنگ ما آمدهاند و اگر بتوانیم با این سلاح به آنها پاسخ دهیم و درهای کشور را به روی نفوذ آنها ببندیم در آینده شاهد تحولات مثبتی خواهیم بود
این استاد حوزه بیان کرد: آیه ۱۴۴ نساء نیز از دیگر آیاتی است که در این خصوص، پیامهای ارزشمندی در خود دارد؛ خداوند در این آیه بیان میکند که کسانی که ایمان آوردهاند نباید دشمنان خود را به دوستی بگیرند.
وی گفت: آیه ۵۱ سوره مائده نیز در این زمینه به ما هشدار میدهد که از یهود و نصاری دوست نگیرید زیرا آنها به فکر تسلیم کردن شما هستند و البته منظور در این عصر آن است که نباید به کشورهای غربی به دید یک دوست امین نگاه شود زیرا دشمنی آنها از گذشته برای ما ثابت شده است.
سروری بیان کرد: در آیه ۵۷ مائده نیز به همین بحث اشاره شده است؛ وقتی اوباما بیان میکند که اگر میتوانستم تمام پیچ و مهرههای صنعت هستهای ایران را باز می‌کردم، نشان میدهد که این آیه چگونه ما را به تجهیز و مراقبت در مقابل این دشمنان بیم میدهد.
این استاد حوزه بیان کرد: آیه ۲۹ سوره فتح نیز در این رابطه نوید بخش است که با ایجاد رحمت در جامعه اسلامی و دینی و مصمم بودن در مقابل دشمنان چگونه میتوانیم به این دشمنان غلبه کنیم.
وی گفت: آیه یک سوره ممتتحنه نیز از دیگر آیات مرتبط با اقتصاد مقاومتی است؛ اگر کشوری به جایی برسد که وامدار دیگران نباشد باید از درون اقتصاد مقاومتی را ایجاد کند؛ نباید یک کشور اسلامی به وضعی برسد که کیفیت اقتصاد این کشور را قیمت دلار تعیین کند.
وی اظهارکرد: از دیگر آیات مرتبط با اقتصاد مقاومتی میتوان به آیه ۱۱۲ سوره هود، آیه ۳۰ سوره فصلت، آیه ۱۵ سوره شوری، آیات ۱۵۵ تا ۱۵۷ سوره بقره و... اشاره کرد.
شاخصه اقتصاد از نگاه امام علی(ع)
این استاد حوزه بیان کرد: امیرالمومنین برای ما شاخصههای این اقتصاد را بیان کرده است؛ امام علی(ع) امنیت اشتغال و درآمد و در کل امنیت اقتصادی در جامعه را متضمن امنیت در عرصههای داخلی و خارجی میدانند زیرا امنیت تنها در عرصه انتظامی یا جاسوسی و... خلاصه نمیشود بلکه یکی از قطعات تکمیل کننده پازل امنیت، امنیت اقتصادی است.
وی گفت: امنیت، اشتغال و درآمد، امنیت سرمایه گذاری، زدودن تبعیض و شکافهای طبقاتی، ثبات سیاسی و نظام اداری و دوری از فساد در سیستم اداری و اقتصادی از جمله مباحثی است که امام علی(ع) از آنها به عنوان مولفه‌های اصلی اقتصاد اسلامی یاد میکند.
وی اظهار کرد: وقتی مهر و تسبیح و سجاده این مردم از چین وارد میشود و اشتغال در کشور با این همه مشکل روبرو است و مشاغل درآمد خاصی ندارند نمیتوان به این اقتصاد مقاومتی دست یافت؛ کشاورزی و صنعت و تجارت و کارآفرینی و... از جمله مواردی است که حضرت در این بین به آنها اشاره کرده است و خود نیز به خوبی در صحنه عمل به آن پرداختند.
